درمان اختلال خود بیمار انگاری - وبلاگ شیرین

به گزارش وبلاگ شیرین، مبتلایان به اختلال اضطراب بیماری یا همان خود بیمار انگاری پیوسته نگران اند که مبادا به بیماری هولناکی مبتلا باشند یا در آینده به بیماری هولناکی مبتلا شوند. شاید اصلا هیچ علائمی از بیماری در کار نباشد؛ اما فرد حالات طبیعی بدن یا علائمی جزئی را نشانهٔ بیماری های هولناک می پندارد و حتی اگر آزمایش های پزشکی هم مشکل خاصی نشان ندهند، باز خیالش راحت نمی گردد. در ادامه با ما همراه باشید تا با خود بیمار انگاری بیشتر آشنا شویم.

علائم اختلال خود بیمار انگاری

فرد خود بیمار انگار دائما از احتمال ابتلا به بیماری در هول وهراس است و حتی حالات طبیعی بدن (مثلا قاروقور شکم) یا علائم جزئی (مثلا یک جوش پوستیِ بی اهمیت) را نشانهٔ ابتلا به عارضه ای جدی تلقی می نماید.

ازجمله سایر علائم اختلال اضطراب بیماری می توان به موارد زیر اشاره نمود:

دغدغهٔ فکری در خصوص احتمال ابتلا به بیماری؛

نگرانی از بابت اینکه مبادا فلان علائم، هرقدر هم جزئی، نشانهٔ ابتلا به عارضه ای جدی باشند؛

احساس فوریِ زنگ خطر در خصوص شرایط سلامتی؛

آسوده خاطر نبودن حتی وقتی در معاینات یا آزمایش های پزشکی مورد خاصی تشخیص داده نمی شود؛

نگرانی شدید در خصوص احتمال ابتلا به بیماری خاصی که در سابقهٔ خانوادگی فرد وجود دارد؛

نگرانی شدید از بابت احتمال بیمارشدن تا جایی که روی عملکردهای روزمرهٔ فرد اثر بگذارد؛

مراجعهٔ مداوم به پزشک برای معاینات بالینی؛

خودداری از مراجعه به پزشک به دلیل ترس از تشخیص بیماری؛

پرهیز از مردم، اماکن و فعالیت های گوناگون به دلیل ترس از بیمارشدن؛

حرف زدنِ مداوم از شرایط سلامتی و بیماری های احتمالی؛

جست وجوی مکرر در فضای مجازی برای آگاهی از علائم بیماری ها.

علل اختلال خود بیمار انگاری

دلیل دقیق اختلال اضطراب بیماری هنوز تعیین نیست؛ اما برخی عواملی که می توانند در بروز خود بیمار انگاری نقش داشته باشند، عبارت اند از:

باورها

فردِ مبتلا هر حالتِ ناراحت نماینده یا غیرمعمولی را که در بدنش حس می نماید، به عارضه ای جدی نسبت می دهد و به دنبال شواهدی می شود که بیماربودنش را تأیید نمایند.

خانواده

فردی که در خانواده ای زیسته است که همواره بیش ازحد نگران سلامتی خودشان یا او بوده اند، بعید نیست که دچار اضطراب سلامتی شود.

تجربه های گذشته

اگر فردی در گذشته (مثلا دوران کودکی) تجربهٔ ابتلا به عارضه ای جدی را پشت سر گذاشته باشد، احتمال بیشتری وجود دارد که بر اثر علائم جسمی فورا دچار اضطراب شود.

عواملی که احتمال ابتلا به خود بیمار انگاری را افزایش می دهد

اختلال اضطراب بیماری یا خود بیمار انگاری معمولا در اوایل یا اواسط بزرگسالی آغاز می شود و ممکن است با افزایش سن حادتر شود.

این اختلال در افراد سالخورده تر اغلب اوقات به ترس از زوال حافظه برمی شود.

ریسک فاکتورهای اختلال اضطراب بیماری را می توان در موارد زیر خلاصه کرد:

تجربهٔ استرس اساسی در زندگی؛

تجربهٔ تهدید عارضه ای جدی که بعدها معلوم شده آن قدرها هم جدی نبوده است؛

سابقهٔ قرارگیری در معرض کودک آزاری؛

سابقهٔ ابتلا به عارضه ای جدی در دوران کودکی یا داشتن والدینِ مبتلا به عارضه ای جدی؛

ویژگی های اخلاقی ازجمله تمایل به بدخیالی و غصه خوری؛

جست و جوی بیش ازحدِ موضوعات سلامتی در اینترنت. 1

تشخیص هیپوکندریا

این بیماری معمولا در اوایل جوانی آغاز شده و بعد از بهبود یک بیماری جدی یا پس از مرگ یا مریضی یک دوست یا فرد مورد علاقه فرد، ظاهر می شود.

یک شرایط پزشکی مهم می تواند سبب تحریک این اختلال شود.

مثلا فردی که دارای مشکل قلبی است، ممکن است تصور کند که هر چیزی که تجربه می نماید، به بیماری قلبی او مرتبط باشد.

فاکتورهای دیگر شامل استرس مازاد یا قرارگیری بیشتر در معرض اطلاعاتی راجع به بیماری که فرد از رسانه ها دریافت می نماید، می تواند موثر باشد.

گاهی اوقات، فرد آغاز به ابراز نگرانی مضاعف از سلامتی خود در سنی می نماید که یکی از والدینش را از دست داده، مخصوصا اگر بیمار قبل از سن بلوغ باشد.

روانشناسان معتقدند که افراد در این شرایط، یا اغلب کمال گرا هستند یا خود منتقد، گاهی هم ترکیبی از هر دو.

برداشت آنها از سلامتی، عدم وجود هر گونه درد یا ناراحتی است، درحالی که وجود درد در بیشتر افراد مساله ای عادی است.

به اعتقاد برخی محققان افراد مبتلا به اختلال خود بیمار انگاری، آستانه درد پایینی دارند و به همین خاطر نسبت به افراد دیگر سریعتر به حساسیت های داخلی خود توجه می نمایند.

انجمن روانپزشکی آمریکا معتقد است که باید علائم این بیماری حداقل 6 ماه ادامه دار باشد تا بتوان به این این بیماری پی برد.

پیشگیری از هیپوکندریا

برترین راه پیشگیری از این بیماری، پیشگیری از بیماری های افسردگی، اضطراب یا روانپریشی می باشد.

با کاهش مسائل مربوط به افسردگی، نرخ ابتلا به این بیماری کاهش می یابد. 3

درمان اختلال خود بیمار انگاری

در افراد مبتلا به خود بیمار انگاری ، کوشش این است که بیمار بتواند بر استرسی که دارد غلبه کند و به زندگی روزمره خودش برشود.

روان درمانی یا همان صحبت درمانی از جمله روش های مؤثر برای درمان خود بیمار انگاری است . گاهی هم مصرف دارو می تواند فرد را در درمان شدن یاری کند.

روان درمانی در اختلال خود بیمار انگاری چیست؟

برخی وقت ها برخی از علائم جسمی از پریشان حالی و احساس استرس سلامتی ناشی می شوند.

به همین جهت، روان درمانی به خصوص رفتار درمانیِ شناختی می تواند روش درمان تاثیر گذاری باشد.

رفتاردرمانیِ شناختی به فرد در یادگیری مهارت های مدیریت استرس بیماری یاری شایانی کند.

شخص با این روش ها درمانی یاد میگیرد نگرانی های خود را کاهش دهد.

اما دقت کنید که این روش ها تنها برای افرادی که نشانه های ضعیفی از این اختلال را دارند کارساز است.

شناختن ترس ها و باورهایی که شخص با تاثیر آنها احساس می نماید به بیماری جدی مبتلاست؛

یادگرفتن و تغییر فکر های مزاحم و تمرین روش های جایگزینی برای قضاوت کردن علائم جسمی؛

کسب اطلاعات بیشتر درباره چگونگی تأثیرگذاری این نگرانی ها روی خود و رفتارهای فردی؛

تغییر روش واکنش به حالات و علائمی که در بدن احساس می شوند؛

یادگرفتن مهارت های روبرویی و مقابلع با اضطراب و استرس؛

کاهش پرهیز از موقعیت ها و فعالیت های گوناگون به دلیل هراس از بیمارشدن.

دارودرمانی

داروهایی که ضدافسردگی هستند از جمله بازدارنده های انتخابیِ جذب سروتونین می توانند در درمان اختلال اضطراب بیماری تاثیر بسزایی دارند.

استفاده از داروهای درمان خلق و خوی بد و سایر اختلالات اضطرابی هم در صورت وجود داشتن مسائل خُلقی و اضطرابی بدون تاثیر نیستند.

این نکته شایان ذکر است که استفاده خودسرانه هیچ دارویی توصیه نمی شود و بهتر است که راجع به عوارض جانبی داروهای تجویزی حتما با پزشک معالج مشورت کنید. 2

عوارض جانبی در صورت عدم درمان اختلال

در صورتی که هیپوکندریازیس درمان نشود، ممکن است این مسائل بیمار را تهدید کند:

به دلیل مراجعات غیرضروری پزشکی ممکن است برخی خطرات سلامت بیمار را تهدید نمایند.

ایجاد مشکل در مدرسه و محل کار

بروز برخی مسائل در روابط فرد با بیمار

افسردگی مزمن

اختلالات اضطرابی

سوء مصرف مواد

عصبانیت های بی فایده

بی اعتمادی به سیستم بهداشتی مخصوصا پزشک

مسائل مالی به دلیل هزینه های مربوط به پیگیری های بهداشتی

هزینه اضافه برای کارهای پزشکی غیرضروری و گاهی خطرناک

اصرار بر انجام اعمال جراحی یا مصرف داروهای غیرضروری. 3

پی نوشت:

1.www.chetor.com

2.www.ravanaramclinic.com

3.www.taroot-rangi.com

منبع: راسخون